قورباغه سبز بالکان

Pelophylax kurtmuelleri (Gayda, 1940)

0:00 0:00

رده‌بندی سیستماتیک

Amphibia → Anura → Ranidae → Pelophylax → Pelophylax kurtmuelleri

نام‌های محلی

Rana fuèsta

توصیف

قورباغه سبز بالکان ( Pelophylax kurtmuelleri ) به دلیل اندازه بزرگ خود که آن را در میان بزرگ‌ترین قورباغه‌های سبز اروپا قرار می‌دهد و رنگ‌آمیزی زنده‌اش که از سبز روشن تا زیتونی-قهوه‌ای متغیر است و همواره دارای لکه‌های تیره نامنظم روی پشت می‌باشد، شناخته می‌شود.

دودیسی جنسی در این گونه کاملاً مشهود است: نرها می‌توانند به ۸ تا ۱۰ سانتی‌متر برسند، در حالی که ماده‌ها کمی بزرگ‌تر بوده و تا ۱۲ سانتی‌متر رشد می‌کنند.

در دوره‌های تولیدمثل، نرها دارای پینه‌های تیره‌رنگ روی انگشت شست و کیسه‌های صوتی خاکستری-سیاه آشکار هستند؛ ماده‌ها از نظر اندازه بزرگ‌تر و رنگ قسمت‌های نرم بدنشان روشن‌تر است.

اندام‌های جلویی قوی در نرها به جفت‌گیری در فصل تولیدمثل کمک می‌کند.

نوزادان تازه از تخم درآمده حدود ۸ تا ۹ میلی‌متر طول دارند، با رنگ سبز-قهوه‌ای و درخشش طلایی، و دگرگونی آن‌ها پس از حدود سه ماه کامل می‌شود.

پراکندگی

Pelophylax kurtmuelleri که بومی منطقه بالکان است، به طور تصادفی به مناطق ساحلی و کم‌ارتفاع لیگوریا غربی وارد شده و اکنون در جمعیت‌های پراکنده، عمدتاً در ارتفاع کمتر از ۳۰۰ متر یافت می‌شود.

پراکندگی آن در این مناطق ارتباط نزدیکی با محیط‌های تغییر یافته توسط انسان، مانند کانال‌های آبیاری و مناطق شهری دارد، جایی که شرایط مناسبی برای استقرار یافته است.

در لیگوریا غربی، حضور این گونه به دلیل پتانسیل تهاجمی و خطر برای جانوران بومی تحت پایش قرار دارد.

زیستگاه

این گونه محیط‌های آبی غنی از پوشش گیاهی، چه طبیعی و چه مصنوعی را ترجیح می‌دهد: کانال‌های آبیاری، برکه‌های موقت یا دائمی، مخازن آب و تالاب‌های ساحلی از زیستگاه‌های مطلوب آن هستند.

پراکندگی‌های قوی‌تر در مناطقی گزارش شده که پوشش گیاهی غوطه‌ور و حاشیه‌ای پناهگاه، غذا و مکان مناسب برای تولیدمثل فراهم می‌کند.

این گونه سازگاری بالایی نشان داده و حتی می‌تواند آبگیرهای موقتی را در صورت وجود پوشش گیاهی کافی مستعمره کند.

عادات

قورباغه سبز بالکان عمدتاً رفتار روزانه و گرگ‌ومیش دارد؛ دوره فعالیت آن از بهار آغاز می‌شود و خواب زمستانی—که در مناطق ساحلی نسبتاً کوتاه است (دسامبر تا فوریه)—در بسترهای گلی یا میان پوشش گیاهی آبزی سپری می‌شود.

تولیدمثل از آوریل تا ژوئیه انجام می‌شود: نرها به دلیل آواهای قدرتمندشان که بسیار قوی‌تر از سایر قورباغه‌های سبز بومی است، به راحتی قابل شناسایی هستند.

ماده‌ها بین ۲٬۰۰۰ تا ۶٬۰۰۰ تخم در توده‌های ژلاتینی بزرگ که به گیاهان آبزی متصل می‌شوند، می‌گذارند؛ رشد لاروها حدود سه ماه طول می‌کشد تا دگرگونی کامل شود.

رژیم غذایی

این گونه فرصت‌طلب است و رژیم غذایی بالغین شامل حشرات بزرگ، مهره‌داران کوچک، دوزیستان دیگر، ماهی‌های کوچک و سخت‌پوستان می‌شود.

در مقابل، نوزادان عمدتاً از جلبک‌ها، بقایای گیاهی و بی‌مهرگان کوچک آبزی تغذیه می‌کنند.

تنوع بالای رژیم غذایی نشان‌دهنده سازگاری زیاد این گونه با محیط‌های مستعمره شده است.

تهدیدها

در لیگوریا، Pelophylax kurtmuelleri به عنوان تهدیدی بالقوه برای تعادل اکولوژیکی زیستگاه‌های آبی در نظر گرفته می‌شود، عمدتاً به دلیل رقابت و/یا احتمال دورگه‌زایی با گونه‌های بومی قورباغه سبز ( Pelophylax kl. esculentus و Pelophylax lessonae ).

تغییر زیستگاه، آلودگی آب، استفاده از آفت‌کش‌ها و شکار توسط گونه‌های غیر بومی از عوامل خطر اضافی هستند که نه تنها گونه وارد شده بلکه جمعیت‌های بومی را نیز تهدید می‌کنند.

ویژگی‌ها

این قورباغه نه تنها به دلیل اندازه‌اش بلکه به خاطر رفتار رقابتی و تهاجمی‌تر نسبت به گونه‌های بومی همین جنس متمایز است.

حضور آن در لیگوریا به طور مستمر تحت نظر است تا تأثیرات بر جمعیت دوزیستان محلی ارزیابی و از گسترش بیشتر آن جلوگیری شود.

راهبردهای مدیریتی با هدف محدود کردن گسترش این گونه و افزایش آگاهی درباره اهمیت حفاظت از گونه‌های بومی و اکوسیستم‌های آبی تدوین شده‌اند.

اعتبارات

📝 Fabio Rambaudi, Matteo Graglia, Luca Lamagni
📷Wikimedia Commons
🙏 Acknowledgements