Podarcis siculus
Reptilia → Squamata → Lacertidae → Podarcis → Podarcis siculus
Lüxertua de campagna
مارمولک دیواری ایتالیایی ( Podarcis siculus ) مارمولکی با اندازه متوسط است که توانایی بالایی در سازگاری سریع با محیط‌های جدید دارد.
طول کل بدن ماده‌ها می‌تواند به حدود ۲۰ تا ۲۲ سانتی‌متر برسد، در حالی که نرها می‌توانند از ۲۵ سانتی‌متر فراتر روند و گاهی حتی تا ۲۸ سانتی‌متر نیز می‌رسند.
دودیسی جنسی در این گونه مشهود است: نرها با سرهای بزرگ‌تر و پایه دم قوی‌تر، منافذ فمورال برجسته‌تر و اغلب رنگ‌آمیزی پشتی روشن‌تر نسبت به ماده‌ها متمایز می‌شوند.
رنگ‌آمیزی پشتی از سبز زنده، اغلب با یک نوار تیره در امتداد ستون فقرات، تا پهلوهایی با شبکه تیره پیچیده متغیر است.
شکم معمولاً روشن، سفید یا زرد کم‌رنگ است و فلس‌های پشتی دارای تیغه هستند که به لمس، ظاهری زبر می‌بخشند.
این گونه انعطاف‌پذیری بالایی از نظر مورفولوژیکی و رفتاری نشان می‌دهد و با شرایط محیطی متنوع سازگار می‌شود و بر اساس سن، جنس و فصل، تغییرات رنگ قابل توجهی دارد.
نوزادان نسبت به بالغین رنگ‌آمیزی کدرتر و اندامی باریک‌تر دارند.
در غرب لیگوریا، مارمولک دیواری ایتالیایی به عنوان گونه‌ای غیر بومی شناخته می‌شود که جمعیت‌های آن عمدتاً به دلیل فعالیت‌های انسانی و رهاسازی‌های تصادفی یا عمدی به سرعت در حال گسترش است.
این گونه عمدتاً در مناطق ساحلی، محیط‌های شهری و حومه شهری و همچنین در بسیاری از زیستگاه‌های رودرال و کشاورزی یافت می‌شود.
توانایی سازگاری بالای آن موجب شده تا به طور مؤثری قلمروهای جدید را اشغال کند و به تدریج دامنه پراکندگی خود را به زیان گونه‌های بومی گسترش دهد.
Podarcis siculus در انواع مختلفی از زیستگاه‌ها حضور دارد و تمایل زیادی به مکان‌های گرم، خشک و آفتاب‌گیر نشان می‌دهد:
این گونه به راحتی با تغییرات محیطی سازگار می‌شود و حتی در مناطق تخریب‌شده با پوشش گیاهی و پناهگاه‌های اندک نیز قادر به بقا است.
مارمولک دیواری ایتالیایی عمدتاً در طول روز فعال است و اغلب در حال آفتاب‌گیری روی دیوارها یا سنگ‌ها دیده می‌شود.
بسیار چابک و سریع است، می‌تواند از سطوح عمودی بالا رود و در مواجهه با شکارچیان احتمالی، به سرعت فرار کند.
فصل تولیدمثل از مارس تا ژوئیه ادامه دارد؛ در این مدت، ماده‌ها می‌توانند چندین بار در سال بین ۲ تا ۸ تخم بگذارند و معمولاً خاک‌های شنی یا پر از بقایا را برای تخم‌گذاری ترجیح می‌دهند.
دوره انکوباسیون بین ۶ تا ۸ هفته طول می‌کشد و نوزادان پس از خروج از تخم مستقل و بلافاصله فعال هستند.
رژیم غذایی مارمولک دیواری ایتالیایی عمدتاً حشره‌خوار است، اما انعطاف‌پذیری زیادی دارد:
انعطاف‌پذیری غذایی یکی از عوامل اصلی موفقیت این گونه در استعمار زیستگاه‌های جدید است و به آن اجازه می‌دهد حتی در محیط‌های تغییر یافته توسط انسان با منابع محدود نیز زنده بماند.
حضور مارمولک دیواری ایتالیایی برای مارمولک‌های بومی (مانند مارمولک دیواری معمولی، Podarcis muralis ) خطر واقعی به همراه دارد از طریق:
سازگاری بالای این گونه، همراه با افزایش ارتباط بین محیط‌های طبیعی و شهری، استقرار آن را به زیان جوامع بومی خزندگان و بی‌مهرگان تسهیل می‌کند.
Podarcis siculus در استان ساونا و غرب لیگوریا به عنوان گونه‌ای مهاجم و غیر بومی شناخته می‌شود؛ این گونه توانایی قابل توجهی در استعمار محیط‌های جدید دارد که ناشی از باروری بالا، رفتار سرزمینی قوی و رقابت‌جویی چشمگیر با گونه‌های بومی است.
پایش جمعیت‌های آن برای درک دینامیک گسترش، ارزیابی تأثیر بر جوامع بومی، پیشگیری از معرفی‌های جدید و برنامه‌ریزی اقدامات کنترلی ضروری است.
آگاه‌سازی عمومی نیز برای جلوگیری از انتقال‌های بیشتر و حمایت از حفاظت گونه‌های بومی اهمیت دارد.
همزیستی با مارمولک دیواری معمولی ( Podarcis muralis ) و سایر گونه‌های بومی به ویژه در مراکز شهری و حومه‌ای که تحت شهرنشینی شدید قرار دارند، به چالشی مدیریتی فزاینده تبدیل شده است.
