Pelophylax kurtmuelleri
Amphibia → Anura → Ranidae → Pelophylax → Pelophylax kurtmuelleri
Rana fuèsta
Ο Βαλκανικός Πράσινος Βάτραχος ( Pelophylax kurtmuelleri ) ξεχωρίζει για το μεγάλο του μέγεθος, καθώς συγκαταλέγεται στους μεγαλύτερους πράσινους βατράχους της Ευρώπης, και για τον έντονο χρωματισμό του, που κυμαίνεται από λαμπερό πράσινο έως ελαιοκαφέ, πάντα με ακανόνιστες σκούρες κηλίδες στη ράχη.
Ο φυλετικός διμορφισμός είναι αρκετά εμφανής: τα αρσενικά φτάνουν τα 8–10 cm, ενώ τα θηλυκά είναι ελαφρώς μεγαλύτερα, έως και 12 cm.
Κατά την αναπαραγωγική περίοδο, τα αρσενικά εμφανίζουν σκούρα γαμήλια μαξιλαράκια στους αντίχειρες και ευδιάκριτους γκριζόμαυρους φωνητικούς σάκους· τα θηλυκά διακρίνονται από το μεγαλύτερο μέγεθος και την πιο ανοιχτόχρωμη απόχρωση των μαλακών μερών.
Τα στιβαρά μπροστινά άκρα των αρσενικών διευκολύνουν τη σύζευξη κατά την περίοδο αναπαραγωγής.
Οι νεοεκκολαπτόμενες ουρομερίδες έχουν μήκος περίπου 8–9 mm, με καστανoπράσινο χρώμα και χρυσαφένιες ανταύγειες, και ολοκληρώνουν τη μεταμόρφωση σε περίπου 3 μήνες.
Ο Pelophylax kurtmuelleri , με καταγωγή από τα Βαλκάνια, εισήχθη κατά λάθος σε παράκτιες και πεδινές περιοχές της δυτικής Λιγουρίας, όπου πλέον απαντάται σε τοπικούς πληθυσμούς, γενικά κάτω από τα 300 m υψόμετρο.
Η εξάπλωσή του στις περιοχές αυτές φαίνεται να σχετίζεται στενά με περιβάλλοντα που έχουν τροποποιηθεί από τον άνθρωπο, όπως αρδευτικά κανάλια και αστικοποιημένες ζώνες, όπου βρήκε κατάλληλες συνθήκες για αποίκιση.
Στη δυτική Λιγουρία, η παρουσία του παρακολουθείται λόγω της επεμβατικής του δυναμικής και του κινδύνου για την αυτόχθονη πανίδα.
Προτιμά υδάτινα περιβάλλοντα πλούσια σε βλάστηση, τόσο φυσικά όσο και τεχνητά: αρδευτικά κανάλια, προσωρινές ή μόνιμες λίμνες, ταμιευτήρες και παράκτιοι υγρότοποι αποτελούν τους αγαπημένους του βιότοπους.
Οι πιο ακμαίοι πληθυσμοί καταγράφονται σε περιοχές όπου η υποβρύχια και παρόχθια βλάστηση προσφέρει καταφύγιο, τροφή και κατάλληλα σημεία αναπαραγωγής.
Το είδος επιδεικνύει μεγάλη προσαρμοστικότητα, αποικίζοντας ακόμη και εφήμερα υδάτινα σώματα, αρκεί να υπάρχει επαρκής φυτική κάλυψη.
Ο Βαλκανικός Πράσινος Βάτραχος παρουσιάζει κυρίως ημερήσιες και λυκόφως συνήθειες· η περίοδος δραστηριότητάς του ξεκινά την άνοιξη, ενώ ο χειμερινός λήθαργος—αρκετά σύντομος στις παράκτιες περιοχές (Δεκέμβριος–Φεβρουάριος)—πραγματοποιείται σε λασπώδεις βυθούς ή κρυμμένος ανάμεσα σε υδρόβια βλάστηση.
Η αναπαραγωγή λαμβάνει χώρα από τον Απρίλιο έως τον Ιούλιο: τα αρσενικά εντοπίζονται εύκολα χάρη στις ισχυρές φωνητικές τους κλήσεις, πολύ πιο δυνατές από εκείνες άλλων αυτόχθονων πράσινων βατράχων.
Τα θηλυκά εναποθέτουν 2.000 έως 6.000 αυγά σε μεγάλες ζελατινώδεις μάζες που προσκολλώνται σε υδρόβια φυτά· η ανάπτυξη των προνυμφών διαρκεί περίπου τρεις μήνες μέχρι την ολοκλήρωση της μεταμόρφωσης.
Είναι ευκαιριακό είδος· η διατροφή των ενηλίκων περιλαμβάνει μεγάλα έντομα, μικρά σπονδυλωτά, άλλα αμφίβια, μικρά ψάρια και καρκινοειδή.
Οι ουρομερίδες τρέφονται κυρίως με άλγη, φυτικά υπολείμματα και μικρά υδρόβια ασπόνδυλα.
Η μεγάλη διατροφική ποικιλία αντικατοπτρίζει την εξαιρετική προσαρμοστικότητα του είδους στα περιβάλλοντα που αποικίζει.
Στη Λιγουρία, ο Pelophylax kurtmuelleri θεωρείται πιθανή απειλή για την οικολογική ισορροπία των υδάτινων σωμάτων, κυρίως λόγω ανταγωνισμού και/ή πιθανής υβριδοποίησης με τα αυτόχθονα είδη πράσινων βατράχων ( Pelophylax kl. esculentus και Pelophylax lessonae ).
Η αλλοίωση του βιότοπου, η ρύπανση των υδάτων, η χρήση φυτοφαρμάκων και η θήρευση από ξενικά είδη αποτελούν επιπλέον παράγοντες κινδύνου, όχι μόνο για το εισαγόμενο είδος αλλά και για τους αυτόχθονες πληθυσμούς.
Ο βάτραχος αυτός ξεχωρίζει όχι μόνο για το μέγεθός του, αλλά και για τη γενικά πιο ανταγωνιστική και επιθετική συμπεριφορά του σε σύγκριση με τα αυτόχθονα είδη του ίδιου γένους.
Η παρουσία του στη Λιγουρία παρακολουθείται διαρκώς ώστε να αξιολογηθούν οι επιπτώσεις στους τοπικούς πληθυσμούς αμφιβίων και να αποτραπεί περαιτέρω εξάπλωση.
Οι διαχειριστικές στρατηγικές στοχεύουν στον περιορισμό της εξάπλωσης του είδους και στην ευαισθητοποίηση για τη σημασία διατήρησης των αυτόχθονων ειδών και των υγροτοπικών οικοσυστημάτων.
