Mauremys leprosa
Reptilia → Testudines → Cryptodira → Testudinoidea → Geoemydidae → Mauremys → Mauremys leprosa
Testügin spagnöra
Rùa ao Tây Ban Nha ( Mauremys leprosa ) là một loài bò sát thủy sinh có kích thước trung bình, mai thường có hình bầu dục và thấp, màu nâu ô liu với các vệt và đốm sáng hơn, đôi khi hơi loang lổ.
Sự khác biệt giới tính trở nên rõ rệt từ giai đoạn bán trưởng thành: con cái có thể đạt chiều dài 25 cm, trong khi con đực nhỏ hơn, dao động từ 15 đến 20 cm.
Khối lượng có thể thay đổi đáng kể nhưng hiếm khi vượt quá 1000 g ở những con cái lớn nhất.
Con cái còn được phân biệt bởi mai lưng vòm cao hơn và yếm bụng phẳng, trong khi con đực có đuôi dài và chắc khỏe hơn nhiều cùng với yếm bụng hơi lõm.
Rùa non có màu sắc tươi sáng hơn nhiều, với các vệt xanh vàng nổi bật cả trên mai và cổ.
Khi già đi, màu sắc có xu hướng sẫm lại và mất đi độ rực rỡ.
Dấu hiệu mài mòn, trầy xước hoặc phát triển không đều không hiếm gặp ở những cá thể sống trong môi trường bị tác động.
Có nguồn gốc chủ yếu từ bán đảo Iberia và khu vực Maghreb, Mauremys leprosa đã được du nhập vào một số vùng của Ý, bao gồm cả Liguria phía tây, nơi nó được coi là loài ngoại lai.
Tại khu vực này, sự xuất hiện của loài chủ yếu được ghi nhận ở các vùng đất ngập nước ven biển, hồ nước nhân tạo và các dòng nước chảy chậm.
Phân bố địa phương rất phân mảnh và gắn liền với việc thả rùa vô tình hoặc cố ý, thường bắt nguồn từ hoạt động buôn bán thú cảnh.
Các quần thể sinh sản được quan sát thấy đặc biệt gần các khu vực ven đô và nông nghiệp, nơi có sự liên kết môi trường với vùng đất ngập nước.
Mauremys leprosa ưa thích các môi trường nước ngọt như ao, hồ nhỏ lâu năm, kênh rộng với thảm thực vật thủy sinh phong phú, sông suối chảy chậm, vùng đất ngập nước phía sau cồn cát, đầm lầy lau sậy và các hồ chứa nhân tạo có bờ tự nhiên.
Loài này cũng thích nghi với các hệ sinh thái thứ cấp như hồ chứa nhân tạo và ao tưới tiêu, thể hiện khả năng chịu đựng đáng kể với nhiều điều kiện môi trường khác nhau, bao gồm cả khả năng chống chịu nhất định với ô nhiễm nước.
Loài này chủ yếu hoạt động vào ban ngày, dành nhiều giờ tắm nắng trên thân cây, đá hoặc bờ, thường theo nhóm.
Hoạt động hàng năm phụ thuộc vào nhiệt độ: ở các khu vực ôn hòa của Liguria phía tây, thời gian hoạt động kéo dài nhiều tháng, chỉ giảm mạnh vào mùa đông lạnh nhất.
Sinh sản diễn ra từ cuối mùa xuân đến đầu mùa hè; con cái đẻ từ 4 đến 13 trứng trong các hố đào ở nền cát hoặc đất gần nguồn nước.
Thời gian ấp trung bình từ 60 đến 75 ngày, nhưng có thể thay đổi tùy theo điều kiện khí hậu từng năm.
Rùa con rất nhút nhát và nhanh chóng lẩn xuống nước khi có dấu hiệu nguy hiểm.
Chế độ ăn của Mauremys leprosa chủ yếu là động vật: ở rùa non, côn trùng thủy sinh, động vật giáp xác nhỏ, ấu trùng, nòng nọc và đôi khi cả thực vật nhỏ chiếm ưu thế.
Ở rùa trưởng thành, thực đơn mở rộng bao gồm cá nhỏ, lưỡng cư, động vật thân mềm, giun đốt và nhiều loài động vật không xương sống thủy sinh khác; không hiếm khi chúng ăn xác hữu cơ và thực vật thủy sinh, đóng vai trò là loài “cơ hội” trong hệ sinh thái.
Khả năng kiếm ăn thay đổi theo nguồn tài nguyên sẵn có và cũng bị ảnh hưởng bởi mức độ cạnh tranh với các loài khác.
Tại Liguria, rùa ao Tây Ban Nha ( Mauremys leprosa ) đối mặt với nhiều mối đe dọa:
Sự hiện diện của Mauremys leprosa ở Liguria phía tây đặt ra vấn đề về quản lý và bảo tồn: mặc dù loài này có vẻ ít xâm lấn và gây tác động hơn so với các loài rùa ngoại lai khác, nhưng vẫn là mối đe dọa đối với sự toàn vẹn của các cộng đồng bản địa.
Loài này nổi bật với khả năng chống chịu ô nhiễm cao và sự linh hoạt sinh thái ấn tượng, có thể xâm chiếm cả những môi trường ven rìa và khu vực bị con người tác động mạnh.
Các quần thể địa phương được giám sát chặt chẽ nhằm đánh giá tác động lên hệ sinh thái, ngăn chặn sự mở rộng thêm và lên kế hoạch cho các biện pháp kiểm soát có mục tiêu.
Các hoạt động nâng cao nhận thức cộng đồng và giám sát là rất quan trọng để hạn chế việc thả rùa mới và bảo vệ môi trường sống của các loài bản địa.
So với các loài ngoại lai khác như rùa tai đỏ Mỹ ( Trachemys scripta elegans ), Mauremys leprosa thể hiện khả năng cạnh tranh thấp hơn, nhưng sự hiện diện của nó vẫn cần được kiểm soát và quản lý cẩn trọng.
